Er zijn meerdere redenen waarom geboortebeperking bij katten een verstandige zaak is.
Kattenoverschot: er is kattenoverschot, de asiels zitten vaak boordevol.
Vechten en zwerven: ook het gedrag van ongecastreerde katten is aanleiding voor geboorte beperkende maatregelen. Ongecastreerde katers zijn immers veel op pad en proberen hun territorium te verdedigen door te vechten met andere katten.
Ziekten overbrengen: hierdoor lopen zij de kans op verwondingen, ontstekingen (abcessen) en infecties. Het is niet verwonderlijk dat oudere, ongecastreerde katers vaak besmet zijn met virussen als Kattenaids en leucose. Door middel van krab- en bijtwonden, maar ook door het dekken van poezen, brengen ze deze ziekten over op andere katten.
Overlast: om hun territorium af te bakenen sproeien katers, zowel buiten als binnen, hun stinkende urine.
Poezen die niet gecastreerd zijn worden elke twee tot vier weken krols. Dat kan enkele dagen tot een week duren. Krolse poezen zijn zeer aanhalig, proberen te ontsnappen en mauwen en schreeuwen veel, vooral ’s nachts.
Hoe voorkomt u dat uw poes een nestje krijgt?
Om te voorkomen dat uw poes een nestje krijgt of om het ongewenste gedrag van niet gecastreerde katten tegen te gaan kunt u drie maatregelen nemen: poezen en katers (gescheiden!) binnen houden, de ‘poezenpil’ halen bij uw dierenarts of besluiten tot een operatie.
Hieronder zijn enkele maatregelen beschreven.
Poezen en katers binnen houden
Dit komt erop neer dat de kat altijd binnen zal moeten blijven. U kunt hiermee echter de nadelen van hun natuurlijke gedrag (sproeien, zeuren) niet voorkomen. Binnenshuis kan dit veel problemen geven.
De operatie
De operatieve ingreep is in principe zowel bij de poes als de kater een ‘castratie’ . Bij de kater worden de zaadballen verwijderd en bij de poes de eierstokken. Ze zijn dan definitief onvruchtbaar en vertonnen ook geen hormonaal gedrag meer, zoals krols gedrag of stinkende urine sproeien. Bij een sterilisatie worden de zaadstreng of de eileider alleen afgebonden. Het dier zou dan onvruchtbaar zijn, maar vertoont nog steeds sexueel gedrag. Juist omdat dit niet gewenst is, wordt een ‘sterilisatie’ vrijwel nooit gedaan. Maar voor het onderscheid noemen we de ingreep bij poezen toch vaak nog wel ‘sterilisatie’, alhoewel deze term niet juist is
Bij de poes houdt de ingreep in dat de buik wordt geopend. De eierstokken, en zo nodig ook de baarmoeder, worden verwijderd. Vanzelfsprekend gebeurt dit onder volledige narcose. We zorgen voor een goede pijnstilling tijdens en ook 5 dagen na de operatie, zodat het herstel spoedig verloopt. De hechtingen mogen meestal na ongeveer tien dagen verwijderd worden. Daarna mag de poes weer ‘alles’ doen.
Bij de kater is de ingreep relatief eenvoudig. Onder narcose worden door een klein sneetje in het balzakje de testikels verwijderd. Hechtingen zijn hierbij niet nodig, maar een goede pijnstilling is wel belangrijk. Na 2 dagen mag hij weer alles doen.
Voor en na de operatie
Nuchter: De kat moet vóór de operatie nuchter zijn, dat wil zeggen dat hij/zij vanaf de late avond voor de operatie niet meer mag eten. Water drinken moet nog wel mogelijk zijn. Houd het dier dan ook de nacht voor de operatie binnen en haal al het eten weg, ook de brokjes. Heeft het dier onverhoopt toch iets gegeten, vergeet dat dan niet te melden als u hem/haar brengt.
Na de operatie staat uw kat vaak nog een beetje wankel op de pootjes. Hij/zij kan zich bezeren door bijvoorbeeld ergens vanaf te vallen. Voorkom dat door hem/haar in de gaten te houden tot hij/zij volledig wakker is. Dat is meestal halverwege de middag.
Dat is ook het moment waarop ze weer mogen eten en drinken.
Binnenhouden: Om zeker te zijn dat het dier volledig van de narcose hersteld is en veilig buiten kan lopen, doet u er wellicht verstandig aan de kat twee dagen binnen te houden. Na één dag moet er weer gedronken worden, na twee dagen moet de eetlust weer terug zijn. Als dit niet het geval is, neem dat contact op met uw dierenarts. Doe dat ook als de wond na bloedt of sterk gezwollen is. Bij poezen ontstaat er soms na 2 dagen een zwelling onder de hechtingen. Die is zacht en niet pijnlijk en kan wel eigroot zijn. Deze zwelling trekt vanzelf weg, maar bel ons toch even voor de zekerheid.
Vanaf welke leeftijd castreren?
Het is een misverstand dat het beter is voor een poes om eerst een nestje te krijgen of eerst krols te worden, voordat ze geopereerd wordt! Jonge poezen kunnen namelijk al worden gecastreerd als ze vier maanden zijn. Wachten tot zes maanden leeftijd heeft de voorkeur. Het risico van de narcose is dan kleiner. Het kan alleen wel zo zijn dat een poes vóór die leeftijd al krols is. Houd dit goed in de gaten en overleg het met ons. Als uw poes net een nestje heeft gehad en u wilt haar laten
castreren om te voorkomen dat ze meer nestjes krijgt, laat haar dan ongeveer zes weken na de bevalling opereren. De jongen kunnen dan wel even zonder hun moeder en zelfstandig eten. En zo voorkomt u dat ze weer krols en opnieuw gedekt wordt.
Een kater wordt bij voorkeur vanaf de leeftijd van ongeveer zes maanden gecastreerd. Katers van grote rassen, zoals de Main Coon, castreren we liever 2 of 3 maanden later.
Dikker worden
Na de castratie kunnen katten gemakkelijk dik worden. Deels komt dat omdat de stofwisseling wat vertraagt, deels omdat ze dan ook over hun grootste groei heen zijn. Ze beginnen het teveel aan calorieën als vet op te slaan, in hun buik, of in de huidplooien onder de buik. ‘Deze hangbuik’ komt niet door de hechtingen. Als katten dikker worden, worden ze ook slomer en dat helpt niet om ze op gewicht te houden. Geef het dier beperkt eten (juist ook de brokjes!) en weeg de hoeveelheid voedsel dagelijks af. Zo kunt u bijsturen. Houd het gewicht in de gaten door regelmatig uw kat te wegen.
De poezenpil
De poezenpil is een hormoontabletje dat op vaste tijdstippen moet worden gegeven, meestal één keer per week. De poezenpil is betrouwbaar tenzij hij wordt vergeten of als de poes hem uitspuugt; de kans bestaat dat het dier alsnog krols wordt en eventueel bevrucht.
Aan de poezenpil zitten ook gezondheidsrisico’s: er bestaat meer kans op een baarmoederontsteking en de vorming van kanker in de melkklieren. Dit zien we pas wanneer de poes als ze 10 jaar of ouder is. Deze vorm van kanker is heel agressief en om deze reden raden we het gebruik van de poezenpil dringend af.